Wat als olifanten je oogst opeten?
Bewoners van de Serengeti vlakte in Tanzania zijn voor een groot deel aangewezen op landbouw om in hun levensonderhoud te kunnen voorzien. Maar eenvoudig is dat niet. Goed zaaigoed is er nauwelijks verkrijgbaar en olifanten en andere wilde dieren eten de oogsten van boeren op. Agrics, onze social onderneming die arme boeren zaden en mest op krediet levert, onderzoekt de mogelijkheid om uit te breiden naar deze regio. En heeft een mogelijke oplossing voor de huidige problemen: zonnebloemen.
Safari fans hebben er allicht van gehoord: de Serengeti. Deze uitgestrekte vlakte ligt voor het grootste gedeelte in Tanzania. Het gebied omvat ook een nationaal park en meerdere wildparken waaronder de Ngorongoro krater. De parken trekken jaarlijks honderden toeristen die op zoek zijn naar olifanten, neushoorns en leeuwen.
Jonathan Kifunda is managing director van Agrics Tanzania:
“Ons land biedt de ideale omstandigheden voor de teelt van zonnebloemen.”
Dit enorme natuurgebied wordt echter ook ‘gewoon’ bewoond door mensen. De meeste bewoners van de Serengeti zijn aangewezen op landbouw om in hun levensonderhoud te kunnen voorzien. Een probleem waar veel boeren in de Serengeti tegenaan lopen is dat wilde dieren hun gewassen opeten. De wildparken zijn immers niet omheind. Er is echter één gewas waar de dieren niets van moeten hebben: zonnebloemen. De geur alleen al houdt bijvoorbeeld olifanten op afstand. Zo kan het gewas een natuurlijke barrière vormen tussen het natuurpark en de dorpen. En er zijn meer voordelen.
Jonathan Kifunda is manager van Agrics in Tanzania. Jonathan: “De Tanzaniaanse regering promoot het telen van zonnebloemzaden. Niet alleen in de Serengeti, ook in andere delen van het land. Na petroleum is palmolie het meest geïmporteerde product. Terwijl zonnebloemolie gezonder en milieuvriendelijker is dan palmolie en ons land een uitstekend klimaat heeft voor de zonnebloementeelt. Maar om goede zonnebloemen te telen zijn verbeterde zaden nodig als zaaigoed. En daar ontbreekt het nu aan.”
“In het Serengeti gebied wordt nu vooral tabak geproduceerd, net als zonnebloemzaden wordt dit gezien als een cash crop” vervolgt Jonathan zijn verhaal. “Je kunt het weliswaar niet (onbewerkt) zelf opeten maar je kunt er wel een inkomen mee verdienen. Het grote nadeel van de tabaksteelt is dat er veel pesticiden bij gebruikt worden en het zo de grond én het grondwater vervuild. Voor zonnebloemen is dat helemaal niet nodig. Alles lijkt er dus op te wijzen dat de teelt van zonnebloemen de juiste zet is hier.“
De geur van zonnebloemen houdt olifanten op afstand
Agrics levert boeren in Tanzania gecertificeerde zaden, waaronder zonnebloemzaden, op krediet. De zaden zorgen ervoor dat de oogst van boeren significant verbetert. Daarnaast werkt Agrics nauw samen met zusterbedrijf Alizetics, ook een sociale onderneming van ICS. Alizetics koopt de zonnebloemoogst van de boeren op en verkoopt ze door aan olieverwerkende bedrijven die de zaden uiteindelijk persen tot zonnebloemolie. Zo verschaffen we boeren de mogelijkheid hun oogst te verbeteren, af te zetten tegen een goede prijs en we bieden hen ook de logistiek om dit voor elkaar te krijgen. Want waar moet je met je oogst naar toe, als je afgelegen woont en geen vervoer tot je beschikking hebt? De inkoopcentra van Alizetics, waar er inmiddels al 24 van zijn, maken het mogelijk.
Jonathan en zijn team onderzoeken in de komende maanden of het haalbaar is de Agrics en Alizetics activiteiten uit te breiden naar het Serengeti gebied.
