Eerlijke prijs

Onze journalisten in de dop, Pili en Kwangu, leggen dit keer een bezoekje af aan Alizetics. Alizetics is een van de sociale ondernemingen van ICS. Het bedrijf koopt zonnebloemzaden op van kleine boeren in Tanzania en verkoopt ze door aan de olieverwerkende industrie, die de zaden perst tot zonnebloemolie.

Pili zit tegenover Jonathan Kifunda, managing director van Alizetics en Agrics, in zijn kantoortje in Shinyanga. De gordijnen zijn gesloten om de zinderende hitte buiten te houden. “Kun je mij vertellen wat boeren hebben aan Alizetics?”, vraagt ze Jonathan. “Het grootste voordeel dat Alizetics de boeren biedt is de zekerheid dat ze hun oogst bij ons kunnen verkopen en dat ze een eerlijke prijs ontvangen voor hun zaden. We zitten hier in een behoorlijk dunbevolkt en afgelegen gebied, dat maakt het voor boeren lastig hun oogst te verkopen. Ze kunnen dat doen op de lokale markt maar de prijzen die daar geboden worden zijn vaak laag. Omdat de boeren tot voor kort geen alternatief hadden werden ze bijna gedwongen hun zaden tegen een schijntje te verkopen”, legt Jonathan uit

Verkoop en transport van de oogst is in het moeilijk te bereizen noorden van Tanzania een grote uitdaging voor arme boeren. Daarom heeft Alizetics inmiddels 24 'buying centers' waar de boeren met hun oogst naar toe kunnen. Deze lokale centra maken het de boeren een stuk gemakkelijker om hun oogst af te zetten.

“Wat is er nou het lastigste?” wil Kwangu weten. “Er zijn weleens boeren die denken ons te slim af te zijn door de zakken niet alleen te vullen met zonnebloemzaden maar ook met zand of gruis”, zegt Jonathan. “Maar we doen bij elke zak een letterlijke steekproef door vanuit een paar plekken in de zak een monster te nemen van de inhoud zodat we precies kunnen zien wat er in zit. Want aan zand hebben we natuurlijk niks.”

Mayunga Seni is een van de zonnebloemboeren uit het gebied. Pili is benieuwd of de klimaatveranderingen invloed hebben op zijn onderneming. Mayunga: “Tsja, geen regen is geen oogst en geen oogst betekent geen inkomsten. Dat maakt het wel heel moeilijk om voor mijn gezin te zorgen. Ik ben echt afhankelijk van wat mijn land me geeft.“ En heeft de droogte ook effect op Alizetics zelf dan?”, vraagt Kwangu aan Jonathan. “Jazeker, helaas wel. Het beïnvloedt de oogst van de boeren natuurlijk en als de oogst van mindere kwaliteit is kunnen wij ‘m ook weer voor minder doorverkopen. Dat maakt dat alle schakeltjes in het inkoop- en verkoopproces onder druk komen te staan. Wij zijn een sociale onderneming en streven er naar om binnen niet al te lange tijd financieel op eigen benen te kunnen staan, zodat we niet meer afhankelijk zijn van giften, maar dit soort omstandigheden maakt dat natuurlijk wel lastig.”

“Het moet dus gewoon gauw gaan regenen”, besluit Kwangu. “Als jullie nou eens beginnen met een regendansje?”, oppert Jonathan.